Γραπτή απάντηση έλαβε ο Ηλίας ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗΣ, από τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας, κ. Ι. ΒΡΟΥΤΣΗ στην αναφορά με θέμα «ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΟΦΕΙΛΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΑΕΕ».

Στην εν λόγω αναφορά, ο κ. ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗΣ επισυνάπτει επιστολή της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών και Εμπόρων του Νομού Τρικάλων, στην οποία περιγράφεται το ασφυκτικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις λόγω της παρατεταμένης και διαρκώς διευρυνόμενης ύφεσης στην οποία έχει εισέλθει η οικονομία της περιοχής μας.

Η πρόταση της Ομοσπονδίας στηρίζεται στο εξής τετράπτυχο:

1) Καθιέρωση μίας «πραγματικής» κεφαλαιοποίησης των μέχρι σήμερα ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ΟΑΕΕ.

2) Υποχρέωση άμεσης επανέναρξης καταβολής τρεχουσών εισφορών από τους οφειλέτες που κάνουν χρήση της κεφαλαιοποίησης, με παροχή δικαιώματος για ελεύθερη επιλογή ασφαλιστικής κλάσης σε αυτούς.

3) Ενεργοποίηση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για τους οφειλέτες (και τις οικογένειές τους) που μετέχουν στην κεφαλαιοποίηση, με άμεση θεώρηση των ατομικών ασφαλιστικών βιβλιαρίων υγείας.

4) Κατά την συνταξιοδότηση, μετατροπή της κεφαλαιοποιημένης οφειλής σε ασφαλιστικό χρόνο με τελική επιλογή εξαγοράς ή μειωμένης σύνταξης εκ μέρους του ασφαλισμένου, πρόταση η οποία στηρίζεται επάνω στην αρχή ότι ο ασφαλισμένος, ως συνταξιούχος, θα εισπράξει τελικά την αναλογία αυτών που έχει δώσει προς τον ΟΑΕΕ και αυτό που οφείλει θα συνυπολογιστεί στο τελικό ύψος της σύνταξης που θα του δοθεί.

Παραθέτουμε την απάντηση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας.

ΘΕΜΑ: Σχετικά με τις ρυθμίσεις εξόφλησης καθυστερούμενων ασφαλιστικών εισφορών στον ΟΑΕΕ και τις παροχές ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

ΣΧΕΤΙΚΟ: Το ΠΑΒ: 1425/15-11-2013 έγγραφό σας.

Σε απάντηση του παραπάνω σχετικού εγγράφου σας, στο οποίο επισυνάπτεται η από 24-10-2013 αναφορά της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών & Εμπόρων Ν. Τρικάλων καθώς και η από 07-11-2013 αναφορά του Βουλευτή κ. Ηλία Βλαχογιάννη, που κατατέθηκε στη Βουλή, σχετικά με το ανωτέρω θέμα, σας γνωρίζουμε τα παρακάτω:

1. Με τις διατάξεις των υποπαραγράφων ΙΑ1 και ΙΑ2 της παραγράφου ΙΑ' του άρθρου πρώτου του Ν.4152/2013 (Φ.Ε.Κ. Α' 107/09-05-2013) όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις της παρ. 1, 2, 3, και 4 του άρθρου δεύτερου του Ν.4158/2013 (ΦΕΚ Α', 126) θεσπίζεται νέο νομοθετικό πλαίσιο, για την τμηματική ή εφάπαξ καταβολή, με ευνοϊκούς όρους, των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών προς όλους τους ασφαλιστικούς οργανισμούς αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.

Στο πλαίσιο των διατάξεων αυτών, τόσο με την πάγια ρύθμιση των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών της ΙΑ1 υποπαραγράφου όσο και με τη ρύθμιση «ΝΕΑΣ ΑΡΧΗΣ» των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών της υποπαραγράφου ΙΑ2, παρέχεται η δυνατότητα εξόφλησης τόσο των οφειλόμενων κύριων ασφαλιστικών εισφορών όσο και των αναλογούντων σε αυτές, προσθέτων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων, προστίμων και λοιπών εξόδων αναγκαστικών μέτρων, είτε εφάπαξ, είτε σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Η ένταξη σε οποιαδήποτε από τις δύο παραπάνω ρυθμίσεις συνεπάγεται ευεργετικές παροχές όπως χορήγηση πιστοποιητικού οφειλής, αναστολή ποινικών διώξεών του άρθρου 1 του α.ν. 86/1967 και αναστολή της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών και ακινήτων.

Επιπλέον με το άρθρο 17 Ν.4180/2013 (ΦΕΚ Α 182/5.9.2013) για την υπαγωγή στη ρύθμιση «Νέας Αρχής» δεν απαιτείται ο οφειλέτης να είναι από 01-01-2013 φορολογικά ενήμερος. Οι οφειλόμενες εισφορές από 1/ 1/2013 έως 30/6/2013 μπορούν να ρυθμιστούν με την Πάγια Ρύθμιση παράλληλα με τη ρύθμιση «Νέα Αρχή». (Αριθ. 445/46/02-09-2013 Απόφαση του ΑΣ του ΟΑΕΕ).

2. Το Υπουργείο μας, λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα οικονομική κρίση και την αναγκαιότητα ασφαλιστικής προστασίας των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ:

• Θέσπισε τη διάταξη του άρθρου 30 του Ν.3904/2010 με την οποία απαιτείται πλέον για να ενεργοποιηθούν οι διατάξεις του α.ν. 86/1967 περί ποινικοποίησης της μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, ο υπόχρεος να οφείλει ποσό που να υπερβαίνει αυτό των είκοσι χιλιάδων (20000) ευρώ, από το ποσό των 2000 ευρώ που ίσχυε με τις διατάξεις του ν.3346/2005.

Οι παραπάνω διατάξεις αφορούν τους ασφαλισμένους όλων των Ταμείων και η αναφορά σας ότι οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ έχουν δυσμενή μεταχείριση σε σχέση με ασφαλισμένους άλλων Ταμείων είναι αναληθής.

• Δεν έχουν αυξηθεί οι ασφαλιστικές εισφορές του ΟΑΕΕ από το έτος 2009 και μετά.

• Θέσπισε τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 32 του ν. 4075/2012 με τις οποίες προβλέπεται ότι οι ασφαλισμένοι του Ο.Α.Ε.Ε. μπορούν με αίτησή τους να επιλέξουν την κατάταξή τους στην αμέσως κατώτερη ή στη δεύτερη κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία κλάδου σύνταξης του Καταστατικού του Ο.Α.Ε.Ε, και να παραμείνουν σε αυτήν έως 31.12.2014. Επιπλέον με την Υ.Α. Φ.80000/10393/303/18-04-2013 (ΦΕΚ 1091/Β /02-05-2013) δόθηκε η δυνατότητα σε ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ που απώλεσαν για οποιαδήποτε λόγο τη δυνατότητα κατάταξης σε κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία να επανέλθουν με νεότερη αίτηση για μία ακόμη φορά.

• Συστάθηκε στον ΟΑΕΔ Ειδικός Λογαριασμός Ανεργίας υπέρ αυτοτελώς και ανεξάρτητα απασχολουμένων, με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια, σκοπός του οποίου είναι η χορήγηση βοηθήματος ανεργίας στις περιπτώσεις αποδεδειγμένης διακοπής του επαγγέλματος και για χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών, σύμφωνα με το άρθρο 44 του Ν.3986/2011 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 παρ. 8 του Ν.4024/2011 και αντικαταστάθηκε με το άρθρο 50 του Ν.4144/2013. Το παραπάνω επίδομα ήδη χορηγείται στους δικαιούχους.

3. Με τις διατάξεις του άρθρου 101 του Ν.4172/23-07-2013 ιδρύθηκε το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.).

Βασικός σκοπός του είναι η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ και ΕΤΑΑ, η δημιουργία ηλεκτρονικού Μητρώου οφειλετών, η ενημέρωση των οφειλετών σε καθεστώς ρύθμισης και η λήψη αναγκαστικών μέτρων με στόχο την ενίσχυση της βιωσιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.

Βάσει της παρ. 3 του ίδιου άρθρου, οι ασφαλιστικοί οργανισμοί άμεσα, από τον επόμενο μήνα λήξης της εμπροθέσμου καταβολής οφείλουν να συντάσσουν Πράξη Βεβαίωσης Οφειλής την οποία θα διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στο ΚΕΑΟ και η οποία θα αποτελεί εκτελεστό Τίτλο αναγκαστικής είσπραξης οφειλών σύμφωνα με το Ν.Δ. 356/74 Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).

Κατ’ εφαρμογή των παραπάνω ο ΟΑΕΕ απέστειλε μαζικά επιστολές σε ασφαλισμένους-οφειλέτες με σκοπό να τους ενημερώσει προκειμένου να προσέλθουν στο Περιφερειακό Τμήμα που ανήκουν προκειμένου να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους. Οι επιστολές αυτές έχουν ενημερωτικό χαρακτήρα τόσο για το ύψος των οφειλών του ασφαλισμένου όσο και για τις προβλεπόμενες ενέργειες που οι Υπηρεσίες του ΟΑΕΕ είναι υποχρεωμένες να προβούν, σε περίπτωση μη ανταπόκρισης του ασφαλισμένου, βάσει των διατάξεων του άρθρου 3 του Ν.4172/2013.

4. Αναφορικά με τους υποψήφιους συνταξιούχους που έχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές, σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 43 του Ν.3996/2011 και του άρθρου 32 του Ν.4075/2012 στις περιπτώσεις υποψήφιου συνταξιούχου που οφείλει ασφαλιστικές εισφορές η σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία που ορίζουν οι καταστατικές διατάξεις κάθε ασφαλιστικού φορέα, αν το οφειλόμενο ποσό προσαυξημένο με τα πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις δεν είναι μεγαλύτερο των (30) τριάντα μηνιαίων συντάξεων κατωτάτων ορίων λόγω γήρατος, με ανώτατο όριο, ειδικά για τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, το ποσό των 20.000 €. Τα ανωτέρω ποσά οφειλής συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων, σε ίσες μηνιαίες δόσεις, που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από σαράντα (40). Η πρώτη δόση παρακρατείται από τη σύνταξη του πρώτου μήνα.

Περεταίρω αύξηση είτε των δόσεων παρακράτησης είτε του ποσού οφειλής που θα μπορούσε να παρακρατηθεί αφενός θα αντέβαινε στον υποχρεωτικό και κοινωνικό χαρακτήρα της ασφάλισης, αφετέρου θα ενθάρρυνε την εισφοροδιαφυγή, στερώντας έσοδα από τον Οργανισμό. Ωστόσο, τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές αποτελούν βασικό πόρο, τον οποίο ο Οργανισμός οφείλει να διασφαλίσει, ακριβώς για να είναι σε θέση να ανταποκρίνεται στον κοινωνικό του ρόλο.

4. Για τη χορήγηση ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ασφαλισμένων σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ασφάλιση και η καταβολή ασφαλιστικών εισφορών για τους αντίστοιχους κλάδους ασθένειας και σύνταξης, η οποία είναι υποχρεωτική και στηρίζεται στην αρχή της ανταποδοτικότητας και της κοινωνικής αλληλεγγύης. Η ασφαλιστική ικανότητα για λήψη παροχών, αποδεικνύεται με το βιβλιάριο ασθενείας το οποίο βρίσκεται σε ισχύ και ανανεώνεται κάθε ημερολογιακό έτος, με την προϋπόθεση ότι έχουν εξοφληθεί οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές.

Στις περιπτώσεις που υπάρχουν οφειλές και προβούν στη ρύθμιση σε δόσεις, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, με την προϋπόθεση ότι τηρείται η ρύθμιση αυτή, θεωρείται το βιβλιάριο ασθενείας για παροχές υγειονομικής περίθαλψης.

Επειδή έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο πολλοί ασφαλισμένοι να έχουν οφειλές, με αποτέλεσμα να έχουν απολέσει το δικαίωμα παροχών υγείας, εφαρμόζεται από το Υπουργείο Υγείας, το πρόγραμμα για την ελεύθερη πρόσβαση σε υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας , των ανασφάλιστων πολιτών και αυτών που έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτό, σύμφωνα και με την αρ πρωτ. 654/12-08-2013 Απόφαση του Υπουργείου Υγείας.

Οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου, επεξεργάζονται τις προϋποθέσεις, τα κριτήρια και τις διαδικασίες πρόσβασης στο σύστημα νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης που ισχύει με την ΚΥΑ αρ 13491/2006 (ΒΊ747), για τους ανασφάλιστους και οικονομικά αδύνατους πολίτες.

Τέλος τονίζουμε ότι σε κάθε περίπτωση, οι Υπηρεσίες του Υπουργείου μας μελετούν συνεχώς τα προβλήματα που ανακύπτουν, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές εισηγήσεις των ασφαλιστικών φορέων καθώς και τις προτάσεις των επαγγελματικών φορέων των ασφαλισμένων, με γνώμονα τη διασφάλιση της προστασίας των ασφαλισμένων και συνταξιούχων σε συνδυασμό με τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.